Müzik ve Dil Gelişimi

  • ✍️ Hazırlayan: Yağmur Kabukçu - ⏰ Okuma Süresi: 8 DK
  • 2023-10-23 01:45:45
  • Ders notları

İnsan ve müzik arası ilişki ve gelişim daha anne karnındayken başlar. İnsanlar, daha anne karnındayken dış dünyadan gelen sesleri duyarlar ve onlara tepki verirler (1).

İnsanın dil ve konuşma yeteneği ile dünyaya gelmesi de onu diğer canlılardan ayırır. İnsanların iletişim için dile ihtiyaçları vardır. Dil gelişimi doğumdan itibaren başlar ve yaşam boyu devam eder. Çocukların dil gelişimi, genel gelişimi ile alakalıdır. Çünkü çocuklar dil gelişim aşamalarında düşünür, sorar, araştırırlar. Dili Oluşturan Sistemler; ses sistemi, sıra (sözdizimi) sistemi, anlam (içerik) sistemi olarak gruplanmaktadır. Ses sitemi, her dilin fonem adı verilen ses birimlerinden oluştuğunu ve dilin bu sesler üzerine kurulduğunu açıklar. (2)

Dil gelişimi, çocuğun kendini ifade etmesi, duygu ve düşüncelerini paylaşması, iletişim kurması ve öğrenmesi açısından çok önemlidir. Dil gelişimi, çocuğun bilişsel, duygusal, sosyal ve psikomotor gelişimini de etkiler. Dil gelişiminde en önemli faktörlerden biri de müziktir. Müzik, dil gelişimine hem ses hem de söz yönünden katkıda bulunur.

Ses, dil gelişiminin ilk basamağıdır. Ses, çocuğun duyduğu ilk şeydir. Ses, çocuğun dikkatini çeker, onu harekete geçirir, duygularını uyandırır ve iletişim kurmasını sağlar. Ses, çocuğun konuşma becerisini geliştirmesine yardımcı olur. Sesin ritmi, tonu, yüksekliği ve şiddeti gibi özellikleri, çocuğun ses algısını ve ses üretimini etkiler.

Söz ise dil gelişiminin ikinci basamağıdır. Söz, çocuğun anlamlandırma ve ifade etme aracıdır. Söz, çocuğun kelime dağarcığını ve dil bilgisini geliştirir. Söz, çocuğun soyut düşünme ve problem çözme becerilerini arttırır. Sözün anlamı, yapısı, sırası ve kullanımı gibi özellikleri, çocuğun dil edinimini ve dil kullanımını etkiler.

Müzik ise ses ve sözün bir arada kullanıldığı bir sanat dalıdır. Müzik, dil gelişimine hem ses hem de söz yönünden katkıda bulunur. Müzik, şarkı ve tekerlemeler yoluyla okul öncesi dönemde çocuğun dil gelişimine katkıda bulunur. Ses ve dil gelişimine yardımcı olarak bilişsel gelişime ve soyut düşünmeye katkıda bulunur. Özellikle tekerlemeler sayesinde okul öncesi çocuklarda dil gelişimi etkin bir şekilde sağlanmış olur. Müzik eğitimi alan çocukların dil becerilerinin, almayanlara göre daha iyi olduğu da araştırmalarla desteklenmektedir. (3)

 Yenidoğan bebek yaşamının ilk aylarında çevresindeki sesleri anlamaya, bu seslerin benzerlerini çıkarmaya çalışır ve sesler ile karakteristik oyunlar yapar. Bu sayede ses ile ilk dilsel iletişim davranışını gerçekleştirir. Gelişimi devam ettikçe iletişim kurma isteği, yeni sözcükler arama ve cümle kurma becerileri ile artarak dil gelişimi sürecinde bir yer edinir. Araştırmalar sonucu bebeğin, doğumdan sonraki ilk yılın ortalarında müzikal sesleri duyup algılayabildiği bulunmuştur. Bebekler, ilk iletişimini ağlama şeklinde gerçekleştirir. Bebeklere anne karnındaki 7. aylarından itibaren ve doğdukları ilk aylarda klasik müzik ve doğa seslerini içeren dingin müzikler dinletilmesi anne karnında beyin gelişimlerini, doğdukları zaman da rahatlatılmasını sağlamaları için faydalı bir yoldur. 6. Aydan itibaren hecelemeye başlayan çocuk dil geliştikçe yani kendini ifade edebildikçe ağlamayı azaltır.

Çocuk, üç yaşına geldiğinde dil yeterlikleri geliştiği için, yaşına uygun şarkıları kolaylıkla ezberleyip hayatına uyarlayabilecek bir kaynak oluşturabilir. 3-4 yaş dönemindeki çocuklarda dil ve konuşma bozuklukları meydana gelebileceği için, dil gelişimi dikkatle izlenmelidir. Dil ve konuşma bozuklukları sorunu ortaya çıkarsa, şarkılar ile desteklenebilir. Bu yaşlarda çocukları sıkmadan ilgi gösterilmeli, onların özgürce dinledikleri zevklerine uygun, öğretici ve eğlenceli şarkıları söylemelerine izin verilmelidir. Anaokulu, kreş gibi ortamlarda arkadaşlarıyla eğlenmeyi, birlikte oyunlar oynamayı öğrenen çocuk, zamanla birlikte şarkı söyleyip müzikli oyunlar oynamaktan da mutlu olabilmektedir. Bireyin dil becerisinin geliştirilmesi "ana dili" ile "müzik dili"nin birbiri ile bağlantılı olarak sürdürülmesiyle sağlıklı ve kalıcı bir nitelik kazanır (2-4) 

 

KAYNAKÇA:

  1. Artan, İ. (2001). Engelli çocukların eğitiminde etkili bir teknik- Müzik. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2).
  2. BABAÇ, E. E., & YILDIZ, G. (2018). Dil gelişiminde müziğin yeri. Fine arts, 13(3), 10-22.
  3. Çelik, A. (2017). Dil gelişiminde müziğin yeri. 
  4. Bingöl, A. G. F. (2006). MÜZİK VE DİL ARASINDAKİ BENZERLİKLER EKSENİNDE MÜZİK EĞİTİMİ.